Schöllkraut


synonym: Chelidonium, Chelidonium majus, Warzenkraut, Schellkraut
ProdukteZubereitungen aus dem Schöllkraut sind unter anderem als Tinktur (Tropfen) im Handel. Die Arzneidroge ist in Apotheken und Drogerien verfügbar. Schöllkraut wird aufgrund des Gattungsnamens auch als „Chelidonium“ bezeichnet.
StammpflanzeDas Schöllkraut Chelidonium majus L. aus der Familie der Mohngewächse (Papaveraceae) ist auch in Europa heimisch. Besonders an der Pflanze ist der gelb-orange Milchsaft, der beim Anschneiden aus den Stängeln austritt.
ArzneidrogeAls Arzneidroge wird das Kraut (Schöllkraut, Chelidonii herba) verwendet, die während der Blütezeit gesammelten, getrockneten, ganzen oder geschnittenen oberirdischen Teile von Chelidonium majus L. Das Arzneibuch fordert einen Mindestgehalt an Alkaloiden. Aus dem Kraut werden unter anderem Tinkturen und alkoholische Extrakte hergestellt.
InhaltsstoffeDas Schöllkraut enthält über 20 verschiedene Benzylisochinolin-Alkaloide. Dazu gehören zum Beispiel Berberin, Coptisin und Chelidonin. Daneben finden sich auch organische Säuren und Flavonoide.
WirkungenDie Zubereitungen haben galletreibende (choleretische), krampflösende, schmerzlindernde, entzündungshemmende, beruhigende, antimikrobielle und antivirale Eigenschaften.
AnwendungsgebieteFür die Behandlung von krampfartigen Beschwerden im Bereich der Gallenwege und des Magen-Darm-Trakts. Zur Anregung des Gallenflusses bei Verdauungsstörungen.
Der frische Milchsaft wird in der Volksmedizin für die Behandlung von Warzen verwendet.
Schöllkraut wird auch in der traditionellen chinesischen Medizin (TCM) eingesetzt (Bai Qu Cai).
DosierungGemäss der Gebrauchsinformation. Bei einer Anwendung von über vier Wochen sollten Leberfunktionstests durchgeführt werden.
Kontraindikationen- Überempfindlichkeit
- Schwangerschaft und Stillzeit
- Akute Lebererkrankungen oder Lebererkrankungen in der Patientengeschichte
- Kinder unter 6 Jahren
Bei Anzeichen von Lebererkrankungen (z.B. Müdigkeit, Appetitverlust, Gelbsucht, dunkler Urin, entfärbter Stuhl, erhöhte Leberwerte) sind die Arzneimittel abzusetzen. Die vollständigen Vorsichtsmassnahmen finden sich in der Arzneimittel-Fachinformation.
Unerwünschte WirkungenVor allem bei der Verabreichung hoher Dosen können lebertoxische Nebenwirkungen auftreten. Sehr selten wurde über ein akutes Leberversagen, eine Hepatitis und veränderte Leberfunktionswerte berichtet.
Literatur- Arzneimittel-Fachinformation (CH, D)
- Colombo M.L., Bosisio E. Pharmacological activities of Chelidonium majus L. (Papaveraceae). Pharmacol Res, 1996, 33(2), 127-34 Pubmed
- European Medicines Agency (EMA)
- Europäisches Arzneibuch PhEur
- Gilca M., Gaman L., Panait E., Stoian I., Atanasiu V. Chelidonium majus - an integrative review: traditional knowledge versus modern findings. Forsch Komplementmed, 2010, 17(5), 241-8 Pubmed
- Lehrbücher der Phytotherapie
- Moro P.A. et al. Hepatitis from Greater celandine (Chelidonium majus L.): review of literature and report of a new case. J Ethnopharmacol, 2009, 124(2), 328-32 Pubmed
- Pantano F., Mannocchi G., Marinelli E., Gentili S., Graziano S., Busardò F.P., di Luca N.M. Hepatotoxicity induced by greater celandine (Chelidonium majus L.): a review of the literature. Eur Rev Med Pharmacol Sci, 2017, 21(1 Suppl), 46-52 Pubmed
Interessenkonflikte: Keine / unabhängig. Der Autor hat keine Beziehungen zu den Herstellern und ist nicht am Verkauf der erwähnten Produkte beteiligt.
Weitere InformationenWirkstoffe: Chelidonium majus e floribus ferm D2, Dryopteris filix-mas e radice rec. ferm 33c ferm D2, Phyllitis scolopendrium herba rec. ferm D2, Pteridium aquilinum ex herba rec. ferm D2, Solidago virgaurea ex herba ferm D2, Taraxacum officinale ferm D2
Unternehmen: WALA Schweiz AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Anisi stellati aetheroleum, Berberis vulgaris e radice W10%, Carvi aetheroleum, Chelidonium majus ex herba recenti ferm TM, Chelidonii radix recens ferm TM, Cichorium intybus recens ferm TM, Citrullus colocynthis recens ferm TM, Iecoris aselli oleum, Lini oleum, Menthae piperitae aetheroleum, Ricini oleum virginale, Tritici aestivi oleum raffinatum
Unternehmen: WALA Schweiz AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum arsenicosum spag. Glückselig D4 (HAB SV 54b), Aesculus hippocastanum e semine sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Atropa belladonna e foliis rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Aurum chloratum (HAB) D5 (HAB 5a), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB, SV 54b), Camphora (HAB) D3, Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D1 (HAB 54a), Crataegus e foliis cum floribus rec. Glückselig TM (HAB 54c), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Digitalis purpurea e folia rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Filipendula ulmaria ex herba rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Hydrargyrum bichloratum spag. Glückselig D6 (HAB 54b), Juniperus communis e fructibus sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Kalium nitricum (HAB) D3 (HAB 5a), Kalium hydrogentartraticum spag. Glückselig D2 (HAB 54b), Orthosiphon stamineus e foliis sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Paeonia officinalis e floribus sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Silybum marianum (HAB) D2, Solidago virgaurea ex herba rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonium majus D4, Hedera helix TM, Hypericum perforatum (HAB) TM, Solidago virgaurea TM, Taraxacum officinale TM
Unternehmen: Ceres Heilmittel AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Taraxacum officinale (HAB) TM, Silybum marianum (HAB) TM, Chelidonium majus (HAB) D4
Unternehmen: Ceres Heilmittel AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Silybum marianum, Ethanol. decoctum (HAB) D1, Chelidonium majus (HAB) TM, Onopordum acanthium e folium TM (Ph.Eur.Hom. 1.1.7), Taraxacum officinale (HAB) TM, Urtica dioica (Ph.Eur.Hom.) TM (Ph.Eur.Hom. 1.1.4), Dryopteris filix-mas herba rec. (Dryopteris filix-mas (L.) SCHOTT), Polypodium vulgare herba rec. (Polypodium vulgare L.), Phyllitis scolopendrium herba rec. (Asplenium scolopendrium L.), Salix alba folium rec. (Salix alba L.), Salix vitellina folium rec. (Salix alba ssp. vitellina (L.) ARCANG), Salix viminalis folium rec. (Salix viminalis L.)
Unternehmen: Weleda AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonium majus Rh (HAB) D4
Unternehmen: Weleda AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonium majus ex herba recens ferm 34b D3 (HAB 34b), Chelidonium majus e radice recens ferm 34b D3 (HAB 34b), Rosa e floribus rec. ferm cum ferrro D3 (HAB 37a), Ruta graveolens ex herba recens ferm 33c D3 (HAB 33c), Terebinthina laricina (HAB) D5
Unternehmen: WALA Schweiz AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonii rhizomae cum radicibus siccatae pulvis, Curcumae xanthorrhizae rhizomae pulvis, Cucurbitae maximae pulpae sicccatae pulvis
Unternehmen: Weleda AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonii radix recens, Curcumae xanthorrhizae rhizoma
Unternehmen: Weleda AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Argentum nitricum (HAB) D5 (HAB 5a), Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB SV 54c), Calcium phosphoricum (HAB) D8, Camphora (HAB) D3, Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D7 (HAB 54a), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Cyclamen purpurascens (HAB) D4, Cinchonae cortex TM, Hydrargyrum bichloratum spag. Glückselig D6 (HAB 54b), Hypericum perforatum ex herba rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Kalium nitricum (HAB) D3 (HAB 5a), Plumbum aceticum spag. Glückselig D4 (HAB 54b), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Sulfur (HAB) D7 (HAB 6, 8a), Kalium hydrogentartraticum spag. Glückselig D2 (HAB SV 54b), Valeriana officinalis e radice sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum arsenicosum (HAB) D4, Argenti nitras D6, Belladonna (Ph.Eur.Hom.) D4, Carbo vegetabilis (HAB) D8, Chamomilla recutita D2, Chelidonium majus D3, Lycopodium clavatum (HAB) D5, Scrophularia nodosa (HAB) D1, Semecarpus anacardium (HAB) D6, Nux-vomica (Ph.Eur.Hom.) D4
Unternehmen: Laboratoire Jacques Reboh et fils SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonium majus D2, Cholesterolum D6, Cinchona pubescens (HAB) D3, Citrullus colocynthis (HAB) D6, Lycopodium clavatum (HAB) D4, Silybum marianum D2, Nux-vomica (Ph.Eur.Hom.) D4
Unternehmen: Laboratoire Jacques Reboh et fils SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum arsenicosum spag. Glückselig D4 (HAB SV 54b), Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Aurum chloratum (HAB) D5 (HAB 5a), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB SV 54b), Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D7 (HAB 54a), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Digitalis purpurea e folia rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Dryopteris filix-mas ex herba rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Ferrum chloratum solutum D3 (HAB SV 5a), Hydrargyrum bichloratum spag. Glückselig D6 (HAB 54b), Rosmarinus officinalis e foliis sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Kalium hydrogentartraticum spag. Glückselig D2 (HAB 54b), Valeriana officinalis e radice sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum alpha-ketoglutaricum D10 (HAB 5a), Acidum thiocticum D8 (HAB 6), Acidum malicum D10 (HAB 5a), Acidum fumaricum D10 (HAB 5a), Acidum oroticum monohydricum D6 (HAB 6), Avena sativa (HAB) D6, Calcium carbonicum hahnemanni (HAB) D28, Chelidonium majus (HAB) D4, Cholesterolum (HAB) D10, Cinchona pubescens (HAB) D4, Cyanocobalaminum D4 (HAB 5a), Colon suis D10 (HAB 42a), Cynara scolymus ex herba D6 (HAB 3a), Duodenum suis D10 (HAB 42a), Fel tauri D8 (HAB 5a), Hepar suis D8 (HAB 42a), Histaminum D10 (HAB 5a), Lycopodium clavatum (HAB) D4, Natrium diethyloxalaceticum D10 (HAB 6), Pancreas suis D10 (HAB 42a), Silybum marianum (HAB) D3, Sulfur (HAB) D13, Taraxacum officinale (HAB) D4, Thymus suis D10 (HAB 42a), Veratrum album (HAB) D4, Vesica fellea suis D10 (HAB 42a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Chelidonium majus (HAB) D4, Cinchona pubescens (HAB) D3, Citrullus colocynthis (HAB) D6, Lycopodium clavatum (HAB) D3, Myristica fragrans (HAB) D4, Phosphorus (HAB) D6, Silybum marianum (HAB) D2, Veratrum album (HAB) D6
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Iberidis amarae recentis extractum ethanolicum liquidum, Angelicae radicis extractum ethanolicum liquidum, Cardui mariae extractum ethanolicum liquidum, Carvi extractum ethanolicum liquidum, Chelidonii herbae extractum ethanolicum liquidum, Liquiritiae extractum ethanolicum liquidum, Matricariae extractum ethanolicum liquidum, Melissae extractum ethanolicum liquidum, Menthae piperitae extractum ethanolicum liquidum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Sonstige Mittel für den Verdauungstrakt und Stoffwechsel
Wirkstoffe: Berberis vulgaris (HAB) D2, Chelidonium majus D2, Lophophytum leandri (HAB) D6, Picrasma excelsa, Quassia amara (HAB) D2, Silybum marianum TM
Unternehmen: metapharmaka GmbH
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB, SV, 54b), Camphora (HAB) D3, Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D7 (HAB 54a), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Kalium nitricum (HAB) D3 (HAB 5a), Plumbum aceticum spag. Glückselig D4 (HAB 54b), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Valeriana officinalis e radice sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Agrimonia eupatoria D3, Ammonii chloridum D20, Aurum metallicum (HAB) D30, Chamomilla recutita D10, Chelidonium majus D8, Hepatica triloba D3, Lachesis (HAB) D20, Levisticum officinale D8, Nasturtium officinale (HAB) D2, Taraxacum officinale D3
Unternehmen: Regena AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum arsenicosum spag. Glückselig D4 (HAB SV 54b), Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Aurum chloratum (HAB) D5 (HAB 5a), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB SV 54b), Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D7 (HAB 54a), Crataegus e foliis cum floribus rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Digitalis purpurea e folia rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Dryopteris filix-mas ex herba rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Ferrum chloratum solutum D3 (HAB SV 5a), Hydrargyrum bichloratum spag. Glückselig D6 (HAB 54b), Iodum (HAB) D4, Rosmarinus officinalis e foliis sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Kalium hydrogentartraticum spag. Glückselig D2 (HAB 54b), Valeriana officinalis e radice sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Abrus precatorius C6, Aconitum napellus C6, Belladonna (Ph.Eur.Hom.) C6, Calendula officinalis C6, Chelidonium majus C6, Viburnum opulus C6
Unternehmen: Boiron SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Abrus precatorius C6, Aconitum napellus C6, Belladonna (Ph.Eur.Hom.) C6, Calendula officinalis C6, Chelidonium majus C6, Viburnum opulus C6
Unternehmen: Boiron SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Belladonna (Ph.Eur.Hom.) D6 (Ph.Eur. Hom. 1.1.3), Chelidonium majus (HAB) D6, Silybum marianum (HAB) D6
Unternehmen: Similasan AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Arnica montana e floribus sicc. Glückselig D2 (HAB 54c), Aurum chloratum (HAB) D5 (HAB 5a), Kaolinum ponderosum spag. Glückselig D2 (HAB, SV 54b), Camphora (HAB) D3, Chelidonium majus ex herba rec. spag. Glückselig D7 (HAB 54a), Cuprum sulfuricum (HAB) D4 (HAB 5a), Digitalis purpurea e folia rec. Glückselig D4 (HAB 54c), Filipendula ulmaria ex herba rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Hydrargyrum bichloratum spag. Glückselig D6 (HAB 54b), Juniperus communis e fructibus sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Kalium hydrogentartraticum spag. Glückselig D2 (HAB 54b), Kalium nitricum (HAB) D3 (HAB 5a), Orthosiophon stamineus e foliis sicc. Glückselig D1 (HAB 54c), Solidago virgaurea ex herba rec. Glückselig D1 (HAB 54c), Stibium sulfuratum nigrum (HAB) D8, Zincum metallicum (HAB) D8
Unternehmen: Apotheke zur Eiche AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: